De herkomst van gegevens is niet meer optioneel: wat de naleving van de EU-AI-wet eigenlijk vereist

Uw juridische team vraagt om een bewijs van de oorsprong van de trainingsgegevens. Je haalt CloudTrail-logboeken op. De raadsman van de tegenpartij vraagt: „Kan AWS deze logboeken wijzigen?” Het antwoord is ja. De vraag is of dat belangrijk is, en in toenemende mate ook.
Stefaan Vervaet
December 19, 2025

De nieuwe standaard

De AI-wet van de EU vraagt niet alleen of je gegevens hebt bijgehouden. Voor AI-systemen met een hoog risico vereist artikel 10 dat organisaties het beheer van trainingsgegevens documenteren: oorsprong, verwerkingsstappen, kwaliteitsmaatregelen. De verplichting geldt zowel voor aanbieders als voor implementatoren, hoewel de vereisten per rol verschillen.

Toch heeft 57% van de Amerikaanse organisaties geen formeel AI-bestuursbeleid. Velen zijn nog niet klaar voor wat er gaat komen.

De sancties zijn reëel: tot 7% van de wereldwijde jaarlijkse inkomsten voor de ernstigste systemische overtredingen. Gartner voorspelt wereldwijd 1.000 tot 2.000 AI-gerelateerde juridische claims tegen het einde van 2026.

De vraag is niet of toezichthouders uw AI-systemen onder de loep zullen nemen. Zo zien uw audittrails eruit als ze dat doen.

Het spectrum van integriteit van Audit Trail

Niet alle logboekregistratie is gelijk gemaakt. De echte vraag is: hoe onafhankelijk kunnen uw gegevens worden geverifieerd?

Eenvoudige logboekregistratie van leveranciers (CloudTrail, Azure Monitor) biedt operationeel inzicht. De verkoper behoudt beheerderstoegang. In de meeste operationele contexten werkt dit prima.

Hardere logboekregistratie voegt integriteitscontroles toe: WORM-opslag, ondertekening van logboeken, externe attestering, fraudebestendige tijdstempels. Veel harde stapels bevatten al cryptografische elementen: ondertekende logboeken, sleutels met HSM-ondersteuning, externe tijdstempels. Deze versterken de bewijskracht aanzienlijk, en volwassen organisaties slagen voor audits met goed geïmplementeerde, geharde logboekregistratie. Het nadeel: voor het onderhouden van deze stack zijn meerdere componenten nodig, die elk gespecialiseerde expertise en voortdurende waakzaamheid vereisen. Hiaten in elke laag ondermijnen het geheel.

De cryptografische herkomst heeft een andere benadering: verificatie-eigenschappen zijn intrinsiek aan de architectuur en niet gelaagd aan de bovenkant. Dit verschuift de operationele lasten van het handhaven van integriteitscontroles naar het beheer van de cryptografische infrastructuur (sleutelrotatie, protocolupdates, verificatie van bewijzen). De aard van het werk verandert; de behoefte aan operationele aandacht verdwijnt niet.

De AI-wet van de EU is technologieonafhankelijk en vereist geen specifieke aanpak. Wat het vereist is aantoonbaar gegevensbeheer. De vraag is welk niveau van verificatie uw risicoprofiel vereist is. Een team dat interne AI-experimenten uitvoert, wordt anders onder de loep genomen dan een team dat een kredietacceptatiemodel toepast voor consumenten in de EU.

Waar traditionele houtkap voor uitdagingen staat

Zelfs geharde houtkap heeft structurele beperkingen die het waard zijn om te begrijpen:

Gecentraliseerde controle: Hoe goed beschermd de auditinfrastructuur ook is, uiteindelijk is het aan iemand anders: de leverancier, de beheerder, de organisatie. In conflictsituaties kan de raadsman van de tegenpartij betwisten of die partij de dossiers had kunnen wijzigen.

Geassembleerde integriteit: voor geharde houtkap zijn meerdere componenten nodig. Ze moeten allemaal correct worden geïmplementeerd, continu worden onderhouden en bewezen dat ze functioneren op het moment dat de record wordt gemaakt.

Afhankelijkheid van verificatie: auditors moeten erop vertrouwen dat de integriteitscontroles functioneerden toen de records werden aangemaakt. Het bewijs is van procedurele aard. Bij vijandig juridisch onderzoek wordt die procedurele keten het aanvalsoppervlak.

Voor routinematige naleving zijn deze beperkingen vaak aanvaardbaar. Voor scenario's waarin onafhankelijke verificatie belangrijk is, of waarbij u liever de operationele focus verlegt van het onderhouden van de logboekinfrastructuur, bieden cryptografische benaderingen een alternatief.

Het cryptografische alternatief

De cryptografische herkomst werkt anders. In plaats van erop te vertrouwen dat er integriteitscontroles waren, verifieert u wiskundig.

Integriteit gericht op de inhoud: elk gegeven krijgt een unieke vingerafdruk. Encrypted content identifiers (ECID's) berekenen de hash na versleuteling. Als u één byte wijzigt, verandert de identifier. Dit is fraudebestendig: wijzigingen zijn detecteerbaar, maar dat voorkomt niet dat de sleutel wordt verwijderd of dat de sleutel in gevaar wordt gebracht, en de detectie vereist dat de bewijzen daadwerkelijk worden gecontroleerd.

Bewijs van bezit: Met cryptografische protocollen kunnen opslagproviders aantonen dat ze over specifieke gegevens beschikken zonder deze opnieuw te verzenden. Deze bewijzen zijn meestal gebaseerd op steekproeven, dus de dekking hangt af van de frequentie van de uitdaging en de implementatie. Geen perfecte garantie, maar een wiskundige garantie binnen die parameters.

Gedistribueerde audittrails: wanneer acties worden geregistreerd in een onveranderlijk blockchain-grootboek, heeft geen enkele partij controle over het record. Verificatie vereist geen vertrouwen in de infrastructuur van de leverancier, maar in de praktijk gebruiken de meeste auditors tussenpersonen zoals blokverkenners in plaats van rechtstreeks naar knooppunten te vragen.

Er bestaan meerdere benaderingen van cryptografische herkomst, waaronder niet-blockchain-oplossingen. Akave Cloud is één implementatie: eCid voor inhoudsintegriteit, PDP (Proof of Data Possession) voor opslagverificatie en on-chain logging voor gedistribueerde audittrails. *

Wat dit betekent voor nalevingsteams

Naleving van de AI-wet van de EU is geen checkbox. Het is een kwestie van verdedigbaarheid.

Evalueer je huidige routes. Wie bestuurt ze? Welke integriteitscontroles zijn er? Zouden ze niet alleen een vriendschappelijke controle overleven, maar ook een juridisch onderzoek op hoor en wederhoor?

Breng je AI-datalijn in kaart. Weet je waar de trainingsgegevens vandaan komen? Kun je elke verwerkingsstap documenteren? Is die documentatie onafhankelijk verifieerbaar?

Vergelijk de verificatie met het risico. Voor interne experimenten is mogelijk geen cryptografisch bewijs nodig. Een gereguleerd AI-systeem dat beslissingen neemt over consumenten in de EU doet dat waarschijnlijk wel. De kosten van onderontwikkelde audittrajecten zijn de ontdekking dat ze ontoereikend zijn wanneer iemand ze uitdaagt.

De kringloop sluiten

Ga terug naar het openingsscenario. Dat moment waarop de tegenpartij zich afvraagt of uw auditinfrastructuur gewijzigd had kunnen worden, wat wilt u dan dat uw antwoord is?

Traditionele houtkap kan werken, vooral met geharde bedieningselementen. Maar het bewijs is procedureel: „onze controles functioneerden, ons personeel volgde het beleid, onze leverancier heeft niet geknoeid.” De cryptografische herkomst biedt een ander antwoord: „verifieer het zelf”.

De AI-wet van de EU creëert expliciete documentatievereisten. Processietrends creëren impliciete trends. De architecturale beslissingen die u nu neemt, bepalen of uw compliance-houding het niveau van controle overleeft waarmee u te maken krijgt.

Neem contact met ons op

Akave Cloud is een gedistribueerde en schaalbare objectopslag op bedrijfsniveau, ontworpen voor grootschalige datasets in AI, analyses en bedrijfspijplijnen. Het biedt compatibiliteit met S3-objecten, cryptografische verifieerbaarheid, onveranderlijke audittrails en SDK's voor agenten; allemaal zonder uitgassingskosten en zonder leveranciersvergrendeling, waardoor tot 80% op opslagkosten wordt bespaard in vergelijking met hyperscalers.

Akave Cloud werkt samen met een breed ecosysteem van partners die honderden petabytes aan capaciteit beheren, waardoor implementaties in meerdere landen mogelijk zijn en een soevereine data-infrastructuur wordt aangedreven. De stack is ook vooraf gekwalificeerd voor belangrijke bedrijfsapps zoals Snowflake en andere.

Moderne infra. Verifieerbaar door ontwerp

Of je nu je AI-infrastructuur schaalt, gevoelige records verwerkt of je cloudstack moderniseert, Akave Cloud is klaar om in te pluggen. Het voelt vertrouwd aan, maar werkt fundamenteel beter.